Bilindiği gibi Talat Paşa İttihat ve Terakki Partisinin üç liderinden biri ve Osmanlı’nın Birinci Dünya Savaşına girmesine neden olan kişilerden biri. Osmanlı’nın fiili olarak savaşa girişi ise Almanya’dan gelen Yavuz ve Midilli adlı gemilerin Rus kıyılarını bombardıman etmeleriyle gerçekleşmiştir. Bu bombardıman ise İttihat Terakki Liderleri ile Almanların gizlice anlaşarak bir oldu bittiye getirilmesi şeklinde olduğu kabul edilmektedir. Çünkü ne kabine üylerinde ne de bürokratlar arasında bu bombardıman hakkında bilgi sahibi olan vardır. Bu kitabı okumamın sebebi ise Talat Paşa’nın Osmanlı’da söz sahibi biri olarak bu bombardman hakkında ne dediğini görmekti fakat Talat Paşa da bu bombardmandan haberdar olmadığını söylüyor! Hatta Enver Paşa’dan konu hakkında çok ısrarla bilgi istemesine karşın Enver Paşa’nın da bu saldırıdan haberi yokmuş!
Kitabı okumamdaki bir diğer etken ise Talat Paşa’nın bir mason olması ve masonluğunun ülke yönetiminde bir etkisi olup olmadığıydı, fakat masonluk konusunda da anılarında hiç bir bilgi yok.
Ermeniler konusuna geniş yer verilmiş ve Ermeniler’in savaşın başlamasıyla birlikte Rus ordusuyla anlaşarak onların safında Osmanlı’ya karşı savaştıklarını bu sebeple de onları göç ettirmeye mecbur kaldıklarını anlatarak Ruslar ile Ermeniler’in yaptığı anlaşmalar hakkında belgeler anılara eklenmiş.
Talat Paşa’nın Almanya’da İngiliz gazeteci ve ajanı A.Herbert ile yaptı ropörtaj da kitapta yer alıyor. Talat Paşa bu ropörtajdan kısa bir süre sonra öldürülmüştü. Ropörtajın sonuna konan bir dipnotta ise Herbert’in aslında Talat ve Enver Paşa’yı öldürmekle görevlendirildiği fakat onun İngilizleri işe bulaştırmamak için bir Ermeni’yi tetikçi olarak kullandığı yazılmış. İngilizler bu kişileri neden öldürmek isteyebilir? Bence sadece M.Kemal’i rahat bırakmaları için!
Başka bir dipnotta ise “Osmanlı’nın 25.3.1917 tarihinde çıkardığı bir kanunla mahkemelerin Şeyhülislamlıktan alınarak Adliye nezaretine bağlandığı bunun da laikleşme konusunda atılan büyük bir adım olduğu” yazılı. Laikliğe geçme çabalarının bildiğimizden daha önce olduğu konusunda önemli bir bilgi.
Kitabın sonuna Sait Halim Paşa’nın sorgusu da eklenmiş. Sait Halim Paşa; Osmanlı’nın savaşa sürüklendiğini görünce sadrazamlıktan istifa ettiğini fakat çevreden tekrar görevine dönmesi konusunda baskı gelince, ancak itilaf devletlerine bu bombardmanın bir kaza olduğunun anlatılması ve özür dilenmesi, sebep olunan zararların da telafi eidilmesi şartıyla göreve dönebileceğini söylediğini, bunun da kabinenin diğer üyelerince kabul edildiğini fakat itilaf devletlerinin bu konuda hiç oralı olmadıklarını söylüyor.
