Yazar bu tiyatro eserinde dönemin Rus insanını ve özellikle taşrada yaşayan idarecilerini mizah ağırlıklı bir dille eleştirerek anlatıyor.
Teftiş için kasabalarına bir müfettiş geleceğini öğrenen idareciler, kasabanın hanında konaklayan genç bir insanın müfettiş olduğunu düşünerek onu ağırlama derdine düşerler. Başta kaymakam olmak üzere herkes kendi kanunsuz işlerini örtbas etmek telaşına düşerek genç adamla yakınlaşmaya çalışır.
Durumun farkına varan adam da bundan faydalanma fırsatını kaçırmaz.
Yazar oyunda dönemin yönetim sistemini ve adaletsizliğini, gücü elinde tutan neredeyse herkesin gücü yettiğini ezdiğini ve aslında 'alan razı veren razı' hesabı bu durumdan en altta kalan halk dışında kimsenin de şikayetçi olmadığını anlatıyor.
