Alphonse de Lamartine’nin Bilge kültür sanat yayınlarından çıkan bu üç ciltlik kitabını bitirmiş bulunuyorum.Bu kitap adı geçen yayın evi tarafından roman boy olarak ve yaklaşık 1300 sayfa tutarında basılmıştır.Aynı kitabı değişik isimler altında Kapı yayınları ve Toker yayınları da basmıştır.Bir farkla ki;her iki yayınevi de kitabı tek cilt olarak ve birinci hamur kağıda basmışlardır.Niyetim bu iki yayınevinden çıkmış olan tek ciltleri de alıp okumaktır.Özellikle Toker yayınlarının ki resimli ve haritalı oluşundan dolayı tercih sebebi olacaktır.Tabi en önemlisi farklı mütercimlerden okuma isteğidir.
Dikkatimi çeken bir husus şu olmuştur;bu kitap o kadar meşhur olmasına rağmen sitede hemen hemen hiç yorum yazılmamış olmasıdır.Acaba Türkiye de yeterince bilinen bir eser değil midir ?Veya bazı kesimler tarafından tanınan ama toplumun alt tabakası tarafından mı bilinmiyor? Diyeceğim odur ki;bu eser bence tarih sever özellikle Osmanlı tarihini sevenlerin mutlaka okuması gereken bir eserdir.
Kitabın bu cildi IV. Murat ile başlamakta ve II. Mahmut ile sona ermektedir.Aslında Lamartine Sultan Mahmut’un oğlu olan Sultan Abdülmecit ile tam çağdaştır.Yani kitabını onun döneminde kaleme almıştır.Hatta İstanbul’a gelip sultan ile tanışma onuruna ermiştir.Fakat Lamartine kitabına Abdülmecit’in dönemini almamıştır.Yazar bunu da şu sözlerle ifade etmektedir ”Onun saltanat dönemini anlatmayacağız.Gerçek tarih ancak gelecek kuşaklarla başlar” Bende diyorum ki;Keşke anlatsaydın da o dönemi senin ağzından bir dinleseydik.Özellikle Tanzimat olayını.
Alphonse de Lamartine oldukça objektif olarak kitabını kaleme almıştır.Bildiğimiz şarkiyatçılardan oldukça farklı bir üslubu vardır.Bunu kitabının her satırında hissetmek mümkündür.Eleştirilmesi gereken noktada hiç affetmeden kendi ülkesini bile acımasızca eleştirmiştir.Tam bir aydın olduğu kanaatindeyim.
Yalnız,Alphonse de Lamartine İslami konularda oldukça bilgisizdir.Bazen bir Hadisi Kur’an Ayeti diye verirken bazen de bir Ayeti Hadis olarak göstermektedir.Bazen ise Kur’an dan ve Hadislerden vermiş olduğu metinlerde bir çok hatalar mevcuttur.Bu durumda redaktör veya mütercim devreye girip bir dipnotla durumu düzeltmeye çalışmıştır.
Bu üç ciltlik eser baskı ve kağıt kalitesi yönünden oldukça kalitelidir.Yalnız harita yoktur,aslında tarih kitaplarının vazgeçilmezi olan harita bütün tarih kitaplarında bulunmalıdır.Her üç cildinde orta kısımlarında kuşe kağıda basılmış çok güzel gravürler mevcuttur.Kitabın kapağı da –daha doğrusu kapakları-çok kalitelidir.Karton kapak olmasına rağmen para harcanmış ve zevkli bir şekilde dizayn edilmiştir.
