E-Dergi

Bu kitap, yazarın yüksek lisans tezinin kitap olarak düzenlenip basılmış hali. Maturidi'nin uluhiyet anlayışı, Allah'ın sıfatları gibi meseleler ele alınmış. Maturidi ile ilgili okumalar yapanlar için faydalı olacaktır.

Yazar, önsözde belirttiği üzere kendisi merak ederek Maturidi üzerine okumalar yapmış, çalışmış ve böyle bir kitap hazırlama gayretinde bulunmuş. Yine kitabın önsözünde yazarın ifadelerine bakılırsa, bu süreçte, alanda bilgi sahibi olan pek çok akademisyenle iletişime geçmiş, onlardan fikir almış, pek çok eserden yararlanmış. Yazar kitabı tamamladığı aşamada görme engelinin %90 civarında olduğunu belirtiyor. Dolayısıyla gerçekten zor şartlarda bu çalışmayı hazırlamış, kendisini tebrik etmek lazım. Yakın çevresindeki insanlardan destekler almış, yılmadan çalışmış, bu kitabı yazmış. Neticede hazırladığı kitap Maturidilikle ilgili giriş mahiyetinde yazılmış olan kitaplardan biri olarak kabul edilebilir. Akademik bir çalışma yapılırken doğrudan referans gösterilebilecek bir kitap gibi değil ama alanla ilgili genel bilgi sahibi olmak için okunacak bir kitap olarak değerlendirilebilir.

Üstte kitabı yorumlarken kelime sınırı olduğu için yorumumu tam olarak yazamadım, burada devamını yazıyorum. Öncelikle burada eserin orijinal halinden ziyade, tercümeyi yorumlamak gerekiyor. Bu platformda bu tarz tercüme eserlere yorum yapılırken bunu dikkate almak gerekiyor bence. Bu ve benzeri felsefî eserler belli bir alanda uzmanlık bilgisi içeren klasik ilmî eserlerdir. Bu eserin orijinal hali yani Tehafüt önemli bir felsefe kitabıdır, konulardan haberdar olanlar zaten bunu bilirler. Bu eserin piyasada çokça bulunan, yaygın olarak kullanılan, ve özgün bir tercümesi var, Klasik yayınlarından ve Yazma Eserlerden yayımlanmış olan tercüme. Burada üzerine yorum yaptığımız tercüme ise özgün değil ve bahsettiğim diğer tercümeden intihal yapılarak hazırlanmış. Baştan sona kadar intihal. Bu bilgiyi dikkate alarak bu tercümeleri karşılaştırmalı olarak okursanız daha faydalı olacaktır.

Açıkça söylemek gerekirse tercüme hiç başarılı değil. Hem tercüme hatalarıyla hem de yazım yanlışlarıyla dolu. Mütercim, konunun uzmanı değil. Ayrıca tercümenin özgün olmadığını düşünüyorum. Editörü olmayan, özensiz bir tercüme. Kitabın orijinali yani Makasıdu’l-Felasife, İbn Sina’nın Danişname-i Alai adlı eserinin Farsçadan Arapçaya tercümesidir. Bu noktada, Yazma Eserler yayınlarından çıkan Danişname tercümesinin önsözüne bakılabilir. Orada hem Danişname hem de bu Makasıd hakkında önemli bilgiler var. Bu kitapların serüveni orada anlatılıyor. Bir de 2000 yılında Felsefenin Temel İlkeleri adıyla (Vadi Yayınları) yayımlanmış bir Makasıd tercümesi var. Onun da incelenmesini tavsiye ederim, o tercüme özgün. Bu ise özgün değil. İki Makasıd tercümesini birbiriyle mukayese ederek okuduğunuzda dikkat çekici bir manzarayla karşılaşıyorsunuz. Bu eseri okumak isteyenler sırasıyla, Danişname; Felsefenin Temel İlkeleri(Makasıd el-Felasife,Vadi Yay.2000); sonra bu tercümeyi okuyabilirler.

Bu tercüme gayet başarılı ve alanda uzman olanlar tarafından tavsiye edilen bir tercümedir. Bu kitapta eserin Arapça metni de var. Eşari, İbane'yi ne zaman yazmış, niçin yazmış, kime hitaben yazmış? sorularını dikkate alarak okunması gerekiyor. Lüma ile karşılaştırarak okunabilir.