E-Dergi

Viyana'lı Murad efendi Osmanlı İmparatorluğunda yaşadığı devirde gördükleri yerleri ve güzellikleri Türkiye Manzaraları isimli bu kitabında hayranlıkla anlatıyor, tasvir ediyor. Türk'lerin örf ve adetleri, gelenek ve görenekleri, aile yaşamları, kültürleri, imaretleri avrupa ile mukayeseli olarak anlatılıyor. Yozlaşmış bir avrupa ile yapılan bu toplumsal mukayeseden ortaya çıkan, üstün insani meziyetlere sahip müslüman Türk toplumu oluyor. Avrupa karşısında komplekse kapılanların okuması gereken güzel, hoş, tatlı dilli bir kitap.

Mehmed Selahattin beyin bu hatıratı, Osmanlı devletinin İttihat ve Terakki tarafından yıkılışını anlatıyor. Yazarın kitapta söylediği gibi, kardeşlik, hürriyet, adalet, eşitlik kelimelerinin taşıdığı siyasi manaları, fikir yapısı olarak benimsediğini ilan ederek inkilab meydanına atılan, tazyik altında bulunan halkın milliyetçilik duygularından istifade ederek iktidara gelen, idareyi ele geçiren bu cemiyet içerde adaleti, dışarıda devletler arası sulhu ihlal ederek; ecdadımızın kanı pahasına senelerce uğraşarak elde ettiği, yüzlerce sene Osmanlı idaresinde imar edilerek medeniyete kavuşturulan Rumeli vilayetinin, bir iki ay zarfında İttihat ve Terakki vatanperverliği(!) sayesinde düşman eline geçip gitmesine sebep oldu. Cemiyetin on senelik iktidarı sırasında halka yaptığı işkence ve işlediği cinayetler, Almanya'ya yaranmak için yaptıkları hatalar; neticede yıkıma sebep olduktan sonra hamileri Alman kayzerinin 1.cihan harbinde yenilmesi ile cemiyet ileri gelenlerinin yurt dışına kaçışları ve sonları teferruatı ile anlatılıyor.

Arnavutluk asayiş kumandanı Şemsi Paşanın adıgeçen mıntıkada asayişi temin bakımından yaptığı hizmetler kitabın yazarı oğlu Müfid Şemsi tarafından anlatılıyor. Ahali tarafından sevilmesine rağmen rakiplerince öldürülmesi ve o günün istibdadın sonunun getirildiği gün olarak kutlanması, iktidarda olan İttihad ve Terakkinin herzeleri, milletin felakete gidişi, sonun nasıl başladığı izah ediliyor. Her kütüphanede olması lazımdır denilebilen ucuz ve emsali az bulunur bir kitap.

Berlin antlaşması sonrasında Osmanlı İmparatorluğunu parçalama ve sömürgeleştirme planı olan Şark Meselesinin bir parçası olan Balkan devletlerinin bölüşmek uğruna uğraş verdikleri Makedonyanın tarihi, büyük devletlerin, Balkanlarda teşekkül eden devletlerin ve Osmanlı sultanının mücadeleleri anlatılıyor. O zamanlar kaymakamlık ve valilik gibi mühim mevkilerde vazife yapan kitabın yazarının bu kıymetli eserini herkese tavsiye ederim.

Kitapta 47 başlık altında Osmanlı İmparatorluğunun kururluşundan 1918 yılına kadar olan isyan ve darbeler anlatılıyor. Daha çok askerin maaşını alamamasından kaynaklanan isyanlar iktidar değişikliği ve bol bahşiş alımı ile son buluyor. İlk başlardaki bu şekilde cereyan eden isyanlar son zamanlarda şekil değiştirerek siyasi hareketlerden beslenmeye başlıyor. Türkçe hatası olmayan güzel ve faydalı bir eser.