E-Dergi

İbn Fadlan'ın kaleme aldığı seyahatnamesinin tarihi önemi yüksektir. Özellikle de Türk tarihinin orta dönemleri hakkında verdiği bilgiler bakımından kıymetli bir eserdir. İslam dininin tanıtımını yapmak için bir devlet görevlisi olarak farklı coğrafyalara seyahat eden İbn Fadlan gittiği bölgelerde karşılaştığı Türk topluluklarının siyasi, dini ve sosyal yaşamları hakkında teferruatlı bilgiler aktarmaktadır. Selenge Yayınları tarafından yayınlanan bu çalışmanın Mehmet Şayir tarafından en güncel tahkikler dikkate alınarak Arapça aslından çevirilmesi piyasadaki diğer farkını ve kalitesini ortaya koymaktadır.

İran ve Irak’ta hüküm süren Büveyhîler'in tarihi Türk ve İslam tarihi için önemli bir konuma sahiptir. Özellikle de Abbasi halifeliği ve Selçuklular ile olan temasları Ortadoğu'yu siyasi, sosyal ve ekonomik olarak dönüştüren bir süreci başlatmıştır. Bilhassa günümüze uzanan mezhep farklılığının en önemli kırılma noktası Büveyhîler'in Şii akadi benimseyerek yürüttükleri siyasi ve dini faaliyetlerdir. Böylesine önemli bir devlet hakkında maalesef Türk tarih akademisinde yapılan nitelikli çalışmaların sayısı oldukça azdır. Dr. Cihan Gençtürk tarafından kaleme alınan bu eser alandaki bu boşluğu doldurma noktasına önemli bir işlevi yerine getirmektedir.

Yaşar Şimşek’in yayınladığı eser Türk Dili ve Edebiyatı alanında çalışan ve Türklerin ilk dönemde ürettikleri bu tür dini yazılı kaynakları inceleyen bir çalışma olarak bu alana önemli bir katkı sunmaktadır. Müellif edebiyat ihtisasına sahip bir kişi olarak ağırlıkla eserlerin dil ve biçim özellikleri üzerinde durarak eserini kaleme almıştır. Şüphesiz bu tür tarihi kaynakların hem tarihçi hem de ilahiyatçılar tarafından da ele alınarak farklı disiplinlerdeki yaklaşımlarla yorumlanması ciddi bir akademik zenginlik yaratacaktır. Yaşar Şimşek’in bir edebiyatçı olarak bu sahada incelediği satır arası Kur’an tercümeleri, tefsirler ve diğer dini eserlerin tarihçiler ve ilahiyatçılar tarafından da yorumlanması Türklerin İslam algılarını ve manevi yapılarını anlamak bakımından önemli olacaktır.

Eser, XI. yüzyılda temelleri atılan ve XIV. yüzyıla kadar bölgede önemli bir siyasi teşekkül olarak varlık gösteren Birleşik Gürcü Krallığı’na dair önemli bir bakış sunmaktadır. Özellikle Gürcistan Krallığı’nın tarihî kökleri, devletleşme süreci, önemli kralları, sosyal, ekonomik ve dinî hayatına dair teferruatlı bilgiler vermektedir. Bir araştırma eser olarak önemli tarihî kaynaklardan hareketle hazırlanan bu eser, Gürcü Krallığı ve Gürcü halkı üzerine ileride yapılacak olan yeni çalışmalar için de önemli bir referans eser olma özelliği taşımaktadır.