Göbekli Tepe En Eski Tapınağı Yapanlar (Ciltsiz) / Taş Çağı Avcılarının Gizemli Anıtsal Alanı Hakkındaki Yorumlar

İzlediğim bir belgesel sonrasında Göbeklitepe'ye ilgi duymaya başlayınca bu eseri okumak istedim. Kitabın yazarı, aynı zamanda arkeolojik keşfi de gerçekleştiren Klaus Schmidt, bu eserinde daha çok Göbeklitepe'nin bulunma ve kazıların başlayarak günden güne yeni kalıntıların gün yüzüne çıkarılma sürecini anlatmış. Bir bilim insanı hassasiyetiyle buldukları yapılar ve çizimler üzerine kesin fikirler ya da fantastik varsayımlar dile getirmemeye özen göstermiş. Bu sebeple buluntular üzerine ilginç iddialar okumak isteyenlerin aradığını bulamayacağı bir kitap olmuş.

Harika bir kitap.Öncelikle basımı çok kaliteli,resimler ve çizimler iyi tasarlanmış.Anlatımı oldukça açık ve içerik olarak doyurucu.Sadece arkeoloji ile ilgilenenlerin değil detaylı tarih okuması yapmak isteyenlerin de faydalanacağı bir eser.

Arkeolojinin yanında kültür antropolojisi ve felsefe ile ilgilenenlere de tavsiye edebileceğim harika bir kitap. Çok farklı alanlarda düşünmeye ve araştırmaya yöneltiyor.

yoğun bir anlatım,gerçekten tarihe ışık tutan bir eser.Ayrıca baskı kalitesi üst düzeyde.Fazla ayrıntıya dalmış olması eseri biraz ayrıntılı gösterse de okudukça sayfaların arasında kaybolacak ve gizemli yolculuğa eşlik edeceksiniz.

Göbeklitepe kazılarının hikayesini merak adiyordum. Kitap açıklayıcı bilgilerle dolu. Ama sanki özellikle arkeologların anlayabileceği bir dille yazılmış. Ben kitabı alırken; Göbeklitepe'nin nasıl ortaya çıktığı,neleri içerdiği, tarihi nasıl etkilediği, arkeologlar ve tarihçiler arasında ne tür tartışmalara neden olduğu gibi konuları okuyacağımı düşünmüştüm. Adım adım anlatılmış olaylar ama teknik terimler biraz yorucu. Arkeologlalrın kesinlikle okuması gerektiğini düşünüyorum. Mısır piramitlerini geçebilecek nitelikte kalıtlar var ve malesef yeterince bilinmiyor. Farklı açılardan ele alınıp tekrar tekrar göbeklitepe yazılmalı.

Göbeklitepe, insanoğlunun tarım ve yerleşik hayata geçişi konulu teorileri altüst etmiş bir keşif. İnsanların tarım sayesinde yerleşik hayata geçip yavaş yavaş toplu yaşamaya başladığı ve ibadet yerlerinin sonradan ortaya çıktığı düşünülürken, avcı-toplayıcı grupların Göbeklitepe'de inşa ettiği mabetlerin keşfi arkeoloji dünyasında bomba gibi patlamış. Avcılıkla geçinen, kalıcı konutları olmayan, tarım ve hayvancılığı bilmeyen taş devri insanları, işi gücü bırakıp binlerce ton ağırlığındaki malzemelerden mabetler inşa ediyor! Hem de 11-12 bin yıl önce! Taş aletlerle!
Kitabın yazarı Klaus Schmidt, işte bu buluntuları keşfeden arkeolog. Başlatılan kazıları da 2014 yılındaki vefatına kadar o idare etmiş. Yani konuyu en yakından tanıyan ve buluntuların manası konusunda belki de en çok kafa yoran kişi.
Kitapta önce, gene bu coğrafyadaki (Anadolu, Suriye, Irak, Filistin, Ürdün...) Göbeklitepe'yle ilintili yerlerden söz ediyor Schmidt, daha doğrusu tarım ve yerleşik hayata geçiş dönemine ait ilk yerleşim yerlerinden. Meğer Şanlıurfa çevresi insanlık tarihi açısından muazzam önem taşıyormuş! Konyalı olmama rağmen bir mağarada bulunmuş üç beş kalıntıdan ibaret sandığım Çatalhöyük hakeza: Orası da dünyanın ilk şehri olabilirmiş.
Schmidt ardından Göbeklitepe'nin keşif hikâyesini kısaca aktarıyor. Açığa çıkarılan yapıları, dikilitaşları, kabartmaları, heykelleri tasvir edip yorumluyor. Yorumları soğukkanlı ve ölçülü. Yeterince veriyle desteklenmeyen uçuk kaçık tahminlerde bulunmaktan imtina ediyor. Bu müthiş keşfin kaşifi olmasına rağmen ağırbaşlı ve heyecandan uzak.
Kitabın yazıldığı 2005 yılından bu yana vuku bulan şeyler maalesef kitapta yok. Dibinde başsız insan bedeni, tepesinde kanadının üstünde -muhtemelen- o başı tutan bir kuş, ortasında akrep vs. kabartmaları olan 43 numaralı dikilitaş mesela. Neyse, herhalde Göbeklitepe hakkında yeni kitaplar da yazılır ve yeni gelişmelerden haberdar olma fırsatı buluruz.
Çevirmenin konuya vakıf olduğu belli. Dile gelince, yer yer, belki de bizatihi metnin çeviri olmasından kaynaklanan hantallıklara rast geliyor sanki insan.

göbeklitepe hakkında okunması gereken öncelikli kitaplardan birisi. klaus schmidt'e sonsuz teşekkürler ve saygıyla demek istiyorum. çok kapsamlı görseller,derin analizler ve kazı başkanının yorumları ile arkeloji dünyasını merak edenlere,tarih severlere tavsiye ederim

Göbekli Tepe konusunda ve burada çıkan arkeolojik buluntuların ne manaya geldiğini anlamak konusunda güzel bir çalışma olmuş. Yazar ne kadar da akademik yazı olmasından kaçındım dese de yer yer bazı kısımlar kazı bölgelerini anlattığı için sıkıcı gelebilir. Ama ortada yazılı bir belge olmadığı için sadece kalıntılar, taş yapıtlar ve motifler olduğundan bunlarında akılda canlandırılması için yazılmış. Son buz çağından sonra ortaya çıkan bu yerin insanları hakkında bilgi edinile bilmesi ve yanlış bilindiği üzere bu insanların sadece avcı-toplayıcı değil. Bir tür yapıcı ve tinsel inanışlarının var olduğunu gösteriyor.