E-Dergi

Kemal Karpat o kadar kıymetli bir tarihçi ki bu kitapla bir kere daha anladım. İmkanım olduğunda bütün kitaplarını rafıma dizeceğim. Hoca'nın araştırmalarına söylenecek sözümüz zaten olamaz. Bulgarların devlet kurma kimlik kazanma yöntemlerin, Jön Türk milliyetçiliği, Balkan ülkelerinde çeşitli direnişler, Macar mülteciler gibi konular var. Osmanlı son dönemlerinde isyanları-devrimleri-göçleri inceleyenler muhakkak almalı.

Kıyaslamalı bakış açıları her zaman çok çok değerli olagelmiştir. Her gün sorduğumuz sorular: "Biz neydik, ne hale geldik, değişimin ve modernleşmenin esasları neler? Modernleşme ne demek?"
Halil İnalcık'ın bütün eserleri kıymetli ama bu eseri özellikle herkesin kitaplığında bulunmalı, özellikle de günümüz Türkiye'sinde.

Mustafa Kutlu, Cenab Şehabettin, Mehmet Kaplan, Samiha Ayverdi, Safiye Ünüvar, Ahmet Kabaklı gibi isimleri bir konu etrafında bir araya geldiklerini görünce insan ister istemez heyecanlanıyor. Birbirinden farklı algılayışlar, özlemler, hatırlamalar.

Hele Ramazan'a bir ay kala okuyunca Ramazan ayına kavuşma heyecanıyla doluyor insan. Beyazıt sergisi, mahya gelenekleri, iftarlarda çat kapı gelen misafirler, edebiyatçıların toplandığı çayhaneler...

Bir anlığına gidip seyretmek isterdim o akşamları.

Eser her şeyden önce bir tarih kitabı. Hristiyanların ve Müslümanların birincil kaynaklarından yararlanılmış, bu iki din mensuplarının birbirlerini nasıl algıladıklarını, intibalarının nasıl değiştiğini, neden yer yer dostluk, yer yer düşmanlık ettiklerini titizlikle anlatmış. Kapsamlı, detaylı, bilgilendirici, okuru düşünmeye teşvik eden bir çalışma. Böyle hassas ve derin bir konuyu araştırıp kitap haline getirmek hiç kolay olmamalı ama yazar bunu soğukkanlılıkla başarmış.

Bu arada yazarı TV8 ekranlarından tanıyoruz aslında.

Andre Clot'a sadece tarihçi demek haksızlık olur, çok iyi bir araştırmacı ve gözlemci. Evet, kitabında Müslümanların İspanya'yı fethinden başlayarak geniş bir zaman aralığının tarihini yazıyor. Ama bir de sanatı, mimariyi, ticareti, hükümdarların kitap-eser merakını, hatta çok uzak diyarlarda istinsah edilmiş bir kitabı gidip alıp getirmekle görevli ekiplerinin olduğunu vs. o kadar güzel anlatmış ki. Ne aşırıya kaçan bir hayranlık ne de taraflılık yok bu kitapta. Bir medeniyetin, öylece olduğu gibi parlayan yönlerini, karmaşık taraflarını gayet bilimsel bir şekilde anlatmış. Okuması kolay, çevirisi de çok iyi. Tavsiye ediyorum.