31 Mart İsyanı ve Hareket Ordusu Abdülhamid'in Selanik Sürgünü Hakkındaki Yorumlar

Kitap dili biraz ağır olmakla birlikte 31 mart isyanını; gelişimi, etkileri ve sonuçlarıyla anlatan güzel bir kitap. Siyate bulaşmış ordu mensupları, Meşrutiyet adı altında birbirini yiyen siyasi gruplar ve bunlara destek veren bağımlı basın grupları, olayların gelişimine engel olmayan belkide destek veren bir padişah ve selanikte dizginleri eline almak isteyen hareket ordusu... Aslında bu senaryo günümüzde, farklı zamanlarda farklı bahanelerle ve farklı şekillerde karşımıza birçok defa çıktı ve çıkmaya devam edecektir. İşte bu yüzden tarihi okuyup anlamak ve ders çıkarmak, ikinci bir 31 martları önlemek açısından çok önemlidir.

31 mart denen vaka düzmece bir olaydan ibarettir beyler. bu kadar saf olmayalım. tarihin bu önemli olayını basıları tıpkı bu çalışmada da olduğu gibi yalan yanlış veriyorlar. Bizim ittihatçı efendiler bu işi planlayıp vtatanı felaketlere uğrattılar o kadar işte. kitap da bunun bayraktarlığını yapmış.

Osmanlı Devletinin içindeki adları Yeni Osmanlılar olarak bilinen bazı ihtilalci şahsiyetlerin, Avrupa’da ki adları ise Jön Türklerdir. Yani bir nevi entelektüel kişilerin oluşturduğu hareketin insanlarına o dönemde Jön Türk denmekteydi. Daha sonra ise bu Jön Türkler İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Yeni Osmanlılar hareketinden yararlanmış olduğunu ancak tam manasıyla bu Jön Türk Hareketiyle, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin birbiriyle örtüşmüş bir mana çıkarılmaması gerektiğini öncelikle belirtmekte fayda görüyorum. Yeni Osmanlıların amacını ortaya koymamız halinde bu durumu daha net bir şekilde anlayabiliriz. Ancak bu hareketin II.Abdülhamid tarafından 1877 yılında dağıtılmasından sonra bile faaliyetlerini yurt içinde el altından ve Avrupa’da açık bir şekilde devam ettirmişlerdir. Her şeye rağmen bu hareket akımı daha sonra bulundukları faaliyetler neticesinde İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin temelini oluşturmuşlardır dersek pek abartı yapmış olmayız.
Büyük ölçüde ilkin Yeni Osmancılık akımı Fransız Devriminden, Scalieri Komitesi Hareketinden etkilendiğini ve insan haklarına uygun bir ortam yaratmak için devrimci bir görüşle yola çıkmışlardır. Amaçlarını ise şu şekil özetleyebilmemiz mümkündür; “hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde mutlak monarşiye karşı anayasacılık, anayasacılığın yanın da yerli burjuvazinin önüne açacak kontrollü bir iktisadi liberalizm ve bir Osmanlı vatanı sağlama fikrini esas almışlardır.”57 Bir nevi kuvvetler ayrılığına dayalı sistem oluşturmak istiyorlardı. Daha bu yönüyle bile II.Abdülhamid’in Osmancılık Politikasından ayrılıyordu. Abdülhamid’in Osmancılık Politikası mutlakıyet olarak kendi idaresine dayanıyordu