Cumhuriyet’in Doğuşu & Kurtuluş ve Kuruluş Yılları Hakkındaki Yorumlar

Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinden başlayıp zaman zaman günümüz Türkiye'sine kadar uzanan ders niteliğinde ve sohbet tadında bir kitap.

Yazar kitaba "cumhuriyet" kavramının bizdeki anlamı ve dünyadaki karşılıklarını anlatarak başlıyor.

Osmanlı'nın son dönemlerinde Atatürk'ün ve arkadaşlarının savaşlarda kazandığı deneyimlerden bahseden yazar, Osmanlı İmparatorluğunun 1800'lü yılların sonunda başlattığı askeri okul-kurmaylık sisteminin ülkemizin kurtuluşunda mücadele eden Atatürk ve silah arkadaşlarının askeri, kültürel ve siyasi anlamda kendilerini geliştirmelerinde çok önemli bir yere sahip olduğunu vurguluyor.

Atatürk'ün Samsun'a çıkışından cumhuriyetin ilanına kadar giden süreçte yaptıklarını bölüm bölüm anlatan yazar saltanatın kaldırılması, harf inkılabı gibi değişikliklerin hangi gerekçelerle yapıldığını yorumluyor.

1. ve 2. Dünya Savaşı dönemlerinde ülkemizde yaşananları ve bu savaşlar sırasında ülkemizin diğer ülkelerle olan ilişkilerini de anlatıyor yazar.

Kurtuluş ve kuruluş dönemlerine ait birçok yanlış bilgiyi düzeltiyor ve iftiraları açık bir şekilde çürütüyor.

Atatürk'ün ölümünden sonraki Türkiye'yi de anlatan yazar yer yer günümüze kadar yapılan doğru ve yanlış bulduğu işleri yorumluyor.

Kitabın son bölümlerinde ülkemizin daha iyi yerlere gelmesi için yapılması gerektiğini düşündüğü şeyleri anlatıyor.

Ülkemizin kurtuluş ve kuruluş dönemlerini anlayabilmek için okunabilecek çok faydalı bir eser.

İlber Ortaylı, Cumhuriyetimizin 100'ncü yılında yayımlanan "Cumhuriyetin Doğuşu" kitabıyla tarih severlere muhteşem bir eser hediye etmiş... 100 yıllık Cumhuriyet tarihinin hangi aşamalardan geçtiğini en hassas kısımlarına değinerek aktarmış.

Osmanlı Devleti'nin son demleriyle başlayan anlatı "Kurtuluşumuz ve Cumhuriyeti Kurma" mücadelemizle devam etmiş. İlber Hoca, sürecin içine dahil olan her anı detaylandırmadan ancak kilit noktalarına temas ederek anlatmış. Bu anlatı, okuru "özellikle bilmesi gereken" hassas kısımlar konusunda doyuruyor. Hocamız ayrıca Cumhuriyet tarihinde yapılanmış olan kurumları ve günümüze dek geçirdikleri değişimi irdelemeyi de ihmal etmemiş.

Milli bayramları kutlamanın önemi, Çanakkale Savaşı'nın milletimize kazandırdıkları, eğitim ve sağlık konusunda gelişmenin gerekliliği çoğu sayfada karşımıza çıkan altı çizilesi notlar. Hocanın bu ısrarlı vurguları, Cumhuriyete sahip çıkmakta yetersiz kalındığını gözlemlemesi.

Lozan antlaşması, On iki ada meselesi, Ermeni tehciri ile ilgili kısımlar öylesine güzel ki bunca zaman ortaya atılan spekülasyonları bir kalemde silip atıyor. İlber Hocanın tek isteği, tarihi gerçek kaynaklarından öğrenmemiz. Bunun için de okumamız gereken bazı kitapları dipnotlara eklemiş.

Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili kurduğu her cümle tüyleri diken eder cinsten. Paşa'ya olan hürmeti satırlarında öylesine belli ki okurken imreneceksiniz. Çünkü Atatürk'ün dehasına hayran kendisi. Ayrıca Kazım Karabekir, İsmet İnönü ve diğer hatırı sayılı paşalarla ilgili tespitleri ve onların Atatürk ile ters düştükleri noktalara olan temaslar ve açıklayıcılık çok keyifliydi doğrusu.

Hocamıza bu kitap için teşekkür ederim.

Cumhuriyet'le kalın.