E-Dergi

Mithat Paşa, Abdülmecit ve Abdülaziz'in padişahlıkları döneminde 40 yılı aşkın, çeşitli devlet görevlerinde bulunmuş ve valilik yapmış bir devlet adamıdır. 1877'de İlk anayasayı hazırlayan ve meclisi mebusanı kuran, ilk parlamenter sistemi oluşturan kişidir. 3 kere sadarete gelmiş ancak, sadrazamlığının toplam süresi altı aydan az sürüştür.
Abdülaziz'in ölümünde sorumluluğu bulunduğu gerekçesiyle yargılanmasından sonra Taif'e zındana gönderilmiş, burada kimliği belirsiz kişilerce öldürülmüştür. İşte bu kitap, zındanda bulunduğu sürede yazdığı hatıralarının, oğlu Ahmet Mithat tarafından derlenip yayınlanmasından oluşturulmuştur.
Oldukça ilginç bilgilerle karşılaşacaksınız, mutlaka okunması gerekir.

Umberto Eco, büyük bir usta. Ustalığını bu kitapta da yeterince sergilemiş. Eco'nun tarzına alışkın olmayanlar için sıkıcı olabilir. Ancak meraklıları için kaçırılmayacak bir eser. Eco'nun romanlarında artık alışıldığı üzere, ilk 100 küsür sayfaya sabretmek gerekiyor. Ondan sonra da kolay kolay elden bırakılmayacak bir sürece giriliyor. Ayrıca bu kitap, çok farklı bir roman türü.
Bir doktora öğrencesi, Tapınak Şövalyeleri hakkında bir tez hazırlamaktadır. Bir yayıncı ile aralarında dostluk kurulur. Araştırmaları onları bazı şaşırtıcı bilgilere götürür ve ondan sonra da başlarına ilginç olaylar gelmeye başlar. Ve hazin bir son ile kitap sona erer.

Orhan Koloğlu’nun ciddi araştırması ile aydınlatılan bir çok yakın tarih olayını, ilgi ile izleyebileceğimiz bir eser. Bütün İttihatçılar Mason muydu? Hayır, diyor yazar, “İttihatçılar, Masonların gizliliğinden yararlanmışlardır. Abdülhamit döneminde mason localarından daha gizli bir yer bulunamaması İttihatçıları masonlarla işbirliğine itmiş, masonların da Abdülhamit yönetimini yıkabilmek için İttihatçılara her zaman sıcak davranmıştır” diyor. Masonların siyonist amaca ulaşabilmek için İttihatçılarla işbirliği yaptıklarını ve Abdülhamit’i devirdikleri şeklindeki yaklaşımlara ise yazar sıcak bakmıyor ve dünyanın her yerinde, çıkarları birbirlerinden tamamen farklı olan her milletten insanlardan oluşmuş Mason localarının, sırf siyonist emel uğruna işbirliğine girebileceklerinin mümkün olmadığını yazıyor. Bunlar dünyada henüz sonuca bağlanmamış düşünceler. Konuya farklı bir pencereden bakabilmek için güzel bir eser.

Abdülhamit’in masonlarla olan ilişkilerinden çok ilgili dönemdeki mason faaliyetlerini konu alan eserde masonların 1839’dan itibaren Osmanlı içindeki faaliyetlerinin yoğunluğunu izleyebiliyoruz. 1839 Tanzimat Fermanından sonra Batı’ya açılma çabalarına giren Osmanlı Devletinde bu tarihten itibaren masonların daha çok bireysel çalışmalarını başlattıklarını, 1856’dan sonra ise örgütlü masonik faaliyetlerin hız kazandığını görüyoruz. Abdülmecit’den sonra saltanat sırası belirlenmiş olduğu halde yani Abdülmecit’ten sonra sırasıyla önce kardeşi Abdulaziz, sonra da çocukları olan 5.Murat, Abdulhamit, Mehmet Reşat tahta geçmesi gerektiği halde Abdulaziz’in bunu değiştirme çabası içine girerek kendi oğlu Yusuf İzzettin’i veliaht yapmaya çalışması, bunun için de protokoldeki yerleri belirlenmiş veliahtların önüne geçirmesi, daha farklı eğitim almasını sağlaması ve henüz 18 yaşında iken başkomutan yapmak istemesi Abdulaziz’den sonra tahta geçmesi gereken Murat’ı telaşlandırır ve kendini garantiye almak için o dönem krallıklar yıkıp krallıklar kurabilen, dünya çapında örgütlü, İngiliz Kraliçesi Viktorya’nın da koruyuculuğunu üstlendiği mason cemaatine üye olmaya ihtiyaç duyar.
Konuya bu şekilde açıklık getiren sadece bu eseri gördüm, bu yüzden yazara teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Kitapta ayrıca dönemin ünlü masonlarını görebilirsiniz; Namık Kemal, Ali Suavi ve daha niceleri. Mutlaka okunması gereken bir eser olduğu düşüncesindeyim.

Abdülhamit hakkında onlarca farklı kaynaktan onlarca farklı Abdülhamit ile karşılaşıyoruz. Bu güne kadar okuduklarım içinde Abdülhamit konusuna en tarafsız bakan kitap bu diyebilirim. Abdülhamit’in aldığı eğitimden tutun da, yaşadığı farklı ortamın sonucunda kapıldığı vehimlerine kadar tüm konular işlenmiş. Abdülhamit’in masonlarla olan ilişkilerine değinilmiş ve o dönemde gayet rahat biçimde faaliyetlerini devam ettirdikleri aktarılmış. Masonların İttihatçılara sağladığı lojistik destek de ele alınan konular arasında. Bir diğer önemli konu da Mithat Paşa meselesi. Mithat Paşa’nın sürgüne gönderildiğinde, yabancı basının konuya yaklaşımı da başlıklar halinde verilmiş. Kitapta zaman zaman Abdülhamit’in anıları da yer buluyor.
Abdülhamit dönemi, tüm yönleriyle mutlaka bilinmeli.