E-Dergi

Körlük kitabından sonra okunması gerekir. Çünkü kitabın ikinci yarısında o kitaba geri dönüşler yapıyor. Kitabın portekizce olan orijinal adı ‘Sağduyu Üzerine Bir Deneme’ olmasına rağmen İngilizce’ye ‘Seeing’ olarak çevrilmesi ve de Körlük kitabına olan bağlılığı nedeniyle böyle bir isim verilmek uygun görülmüş. Kitabın konusu Körlük kadar sarsıcı bir etki yaratmıyor fakat bu kötü olduğu anlamına gelmez. Daha felsefi bir kitap. Gücü elinde bulunduranların iktidar hırsı uğruna neler yapabileceğini, olmayanı oldu gibi göstermeye, hiçbir terör eylemi olmayan bir şehirde hükümet eliyle bombanın nasıl patlatıldığını görüyorsunuz. Çok başarılı bir politik hiciv olmuş.

Kitap toplam 4 bölümden oluşuyor. Öyle bir ilk iki bölümü var ki resmen kitap hiç bitmesin istiyorsunuz. Bu bölümlerde dönemlerine damga vurmuş üç İranlı Ömer Hayyam, Hasan Sabbah ve Nizamülmülk'ün kesişen hayat hikayelerini ve dönemin önemli tarih olaylarını objektif ve masalsı bir şekilde harmanlayıp karşımıza çıkarmış. Son iki bölümde ise 19.yüzyılın sonlarından itibaren İran'ın modernleşme sürecini Amerakalı anlatıcının gözünden yine hikayeleşmiş şekilde dinliyoruz. Biraz da meraklıysanız bu kitap sayesinde tarihi araştırmak isteyeceğinizden eminim. Özellikle eğer okumadıysanız Ömer Hayyam'ın Rubaiyat'ı, Nizamülmülk'ün Siyasetname'si ve hatta Vladimir Bartol'un Fedailerin Kalesi Alamut'unu da okuma listenize mutlaka alın. Amin Maalouf'un okuduğum ilk kitabıydı. Diğer kitaplarını da kesinlikle okuyacağım.

Golyadkin'in olmak istediği insanla gerçekte olduğu insan arasındaki çatışma. Halinden çok memnunmuş gibi davranıp bilinçaltında kendisinden ettiği nefret. Kendi yarattığı ve olmak istediği öteki bene içten içe duyduğu kıskançlık. Bir yandan ötekiyle uzlaşma çabası ve yaşadığı gel-gitler. Tam anlamıyla muazzam. Dostoyevski'nin insan psikolojisi konusundaki uzmanlığını, kitabın yazıldığı dönemde şizofreninin daha yeni araştırılmaya başlanıyor olmasından da anlayabiliriz.

Yine Wells yine harika bir bilim-kurgu roman. Bu adamın yazdığı romanların tarihini göz önüne alırsanız dönemine göre bilim konusunda ne kadar ileride olduğunu görürsünüz. Ve kitaplarındaki olayları bilimsel altyapıya oturtması işi çok daha profesyonel hale getiriyor.

Öncelikle şunu söylemek gerekir ki daha Einstein'ın görelilik kuramı (1905) piyasada yokken yazılmış bir kitap (1895) olmasına rağmen zamanı uzayın 4.boyutu olarak ele alması zaten başlı başına H.G.Wells'in bilimle nasıl içiçe bir yazar olduğunu bize gösteriyor. Zaman yolculuğunu bütün detaylarıyla tasvir etmesi dönemine göre çok başarılı. Peki bu kitap sadece bir bilim-kurgu kitabı mı? Asla değil. Çünkü geleceğe gidip (802.701 yılı) o zamanki hayatı da anlatmış. Bu nedenle de 'distopya' özelliği de taşır. H.G.Wells'in tüm kitaplarını okumalısınız. Düşünmeden alın.