E-Dergi

Konusunu mitolojiden alan Orestes adlı tragedyanın temel vurgusu vicdan ve intikam üzerinedir.
Klytaimnestra Troya seferine çıkan kocası Agamemnon'u Aigisthos ile aldatıp Argos'u yönetmekte iken, kocası Agamemnon seferden döner ve Klytaimnestra aşığı ile pusu kurarak kocası Agamemnon'u öldürür. Çocukları Orestes ve Elektra da intikam olarak anneleri ile aşığı Aigisthos'u öldürür. İşte tragedya, bu ölümlerin üzerinden 6 gün geçmiştir ki başlar.
Orestes, annesini öldürmekten vicdan azabı duyar. Bir yandan da babasının intikamını almasıyla gururludur.
Argos halkı, kardeşler Orestes ve Elektra'yı ölüme mahkum eder. Kendisine yardım edeceklerini umdukları amcaları Menelaos ise yeğenlerinin arkasında durmaz. Bunun üzerine Orestes, Elektra ve sadık dostları Pylades plan yapar: Menelaos'un lanetli karıları Helena öldürülecektir. Değil mi ki tüm bu acıların kaynağı İdalı Paris ile Helena'nın meşum ilişkisidir.
Tragedya gerilimli bir şekilde devam eder...

Bulunduğunuz yer Köleler Adası'dır, bu adada yüz sene önce efendilerine isyan eden Yunan köleler yaşamaktadır. Bu adaya ezkaza yolu düşen kişi eğer efendiyse yandığının resmidir! Yok, yok, hiç de öyle değil; geçmişte adaya düşen kişi efendiyse intikam alınıp öldürülürdü gerçi; ancak zamanla bu uygulamadan vazgeçildi, ana fikir efendiliğin, özünde insanın ıslahı oldu.
Marivaux humanist bir yaklaşımla sınıfsal farklılıkları yorumlar, köleliğe doğrudan karşı çıkmaz, sosyal düzenin değişmesinden yana tavır almaz; efendi olsun köle olsun esas olanın iyilik olduğunu, akıl ve erdeme göre hareket etmemiz gerektiğini belirtir. Yine, tarihte pek çok örneği görüldüğü şekliyle, kölelerin kanlı isyanlar yoluyla kudret edinmelerini hoş görmez; ılımlı bir yöntem önerir: Islah ve empati.
Yazıldığı 1725 yılı için idealist ve tutkulu bir eser.
Ruhu şad olsun.

Tyanalı Apollonios, M.S. 1. yy'da Roma hakimiyetinde yaşamış bir Yunan soylu. Pythagoras'ın müridi. Döneminde sevilip sayılmış, kimisi onu mürşidi gibi daimon/peygambervari bir kişi addetmiş.
Kitap, 100 rakamda derlenen fragmanlardan oluşuyor. Nero, Vespasianus, Titus, Domitianus gibi hükümdarların çağdaşı karizmatik bir figürden kalma bu metinler, Pythagorasçılığın 700 yıl sonra nasıl bir hale geldiği, Yunan dünyasındaki ayrılmalar, Romalılaşma, antik kentlerin ahvalleri vs. pek çok konuda bilgi veriyor. Bu açıdan bakıldığında, kısa; ama oldukça etkileyici bir kitap. Çevirmenine saygılarımı ve teşekkürümü sunuyorum.
Son olarak en etkilendiğin şey şu oldu: Doğa bilimlerinin M.Ö. 6. yy'daki beşiği Miletos'ta M.S. 1. yy'da deprem meydana gelir. Thales, 700 yıl evvel depremi doğal nedenlerle, bir tabiat olayı olarak yorumlamışken, Apollonios Tanrının gazabı, Miletliler ise kahinlerin illeti şeklinde yorumlamış. Pozitif bilimlerdeki çöküşün boyutunu buradan anlayabilirsiniz.

Muallim Naci, okuduğu kitaplardan beğendiği beyitleri, paragrafları, latifeleri aktarmış, yer yer kendi fikirlerini de katmış. Ağırlıklı olarak Farsça metinleri ele almış, bunu Arapça ve Batı dillerinden tercümeler izlemiş.
Yazarımız, Doğu'ya hayran; lakin Batı'ya da hakkını veriyor. Güzide bir Osmanlı aydını denilebilir, günümüzde bile nadir bulunacak cinsten.
Bu kitabın, Doğu edebiyatına meraklı olanlar için iyi bir başlangıç kitabı olduğunu düşünüyorum. Zevkle okudum. Pek çok yazarla tanıştım, ki bu yazarlardan çoğunun eserleri henüz Türkçeye çevrilmemiş. Bu bakımdan bile oldukça değerli bir eser.
Büyüyenay Yayınları'na, çevirmenlere/sadeleştirenlere ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Allah razı olsun.

Jean, Paris'e öğrenci olarak gelmiş taşralı bir gençtir. Umutlarıyla, hırsıyla genç.
Sapho, kibar fahişedir. Aşkıyla, tutkusuyla bir kadın.
Jean ve Sapho'nun kalpleri aynı sevdada kesişir. Aynı evi paylaşırlar.
Sevdalıdır genç Jean.
Tedirgindir Sapho. Aşkını kaybetmekten korkar.
Boşlar eğitimini Jean, varı yoğu Sapho'dur.
Babası bu ilişkiyi tasvip etmez. Ailesini de karşısına alır Jean.
Gün gelir Devlet'in kariyer basamağına ilk adımını atar.
Gel zaman git zaman Sapho'ya olan ilgisi azalır, kollarını farklı bir geleceğe dayamak ister, Sapho'suz bir geleceğe.
Aşkı vicdana dönüşür, susar ve ... hiçleşir.
Hüzünlü bir hikaye.
Alphonse Daudet, kendi hayatını, öğrencilik yıllarını aktarmış bu esere. Kalbini koymuş, sırlarını.
Ağlatan bir kitap oldu.
Tavsiye ederim.