E-Dergi

Plutarkhos, dönemin ve belki de tarihin en güçlü Devleti Roma'nın münevverlerinden. Yunan asıllı. Pek çoğu günümüze ulaşmamış eserlerden derleyip kendi yorumunu katarak zenginleştirdiği Paralel Yaşamlar adlı eseri antik çağ severler için kelimelerle örülmüş bir düş ülkesidir. Okuyunuz.

Yunan münevver Plutarkhos'un olgunluk çağı Roma'nın barış/refah dönemine tekabül eder. Yazdığı biyografilerde sadece bahis konusu kişiyi değil; toplumu, gelenekleri, yaşanmışlıkları, şehrin tarihini vs. pek çok konudan bahseder. Kronolojik gitmez eserinde, konuları dağınık anlatır. Anektodlarla süsler. Muhakkak okuyun derim.

Kitapta şu sorularımın yanıtlarını buldum: Hannibal dillere destan Cannae Muharebesi'nden sonra neden o hızla Roma'yı işgal etmedi, Roma'nın doğusunda kontrolündeki İspanya, Güneyinde Kartaca olduğu halde neden Makedonya ve Epir Krallığı ile anlaşma yapıp Kuzeyden üçüncü bir cephe açılmasını sağlamadı, yaklaşık 14 yıl süre boyunca işgalci sıfatıyla kalabildiği İtalya'da nasıl oldu da Roma'yı alt edemedi. Değerli bir eser, çevirisini de genel olarak beğendim. Hannibal'ı bir insan olarak anlamama vesile oldu.

Gogol'un iç dünyasına giriyor yazar, gitme isteğini, kaçışını, oyunu sergilendiğinde yaşadığı hayal kırıklığını, hastalıklarını, borçlarını, dehasının yarattığı bencil davranışları, bir evde konuk edildiğinde kendisine nasıl özenli davranıldığını, çoğu kez sofralarda suskun, ortamlarda suskun, resmiyette suskun bir adamken konuştuğunda insanları büyüsü altına aldığını, kırmaktan geçirdiğini, o komikliği, tebessümü hissettiriyor yazar.

Edebi güzelliğinden ziyade Yunan-Pers mücadelesinde Pers tarafını görebilmek, onların bu yenilgiye karşı bakışlarını, imparatorlarının durumunu, ordu kuvvetini vs. ayrıntıları ve yazarın şahsında bir Yunan'ın Pers'e karşı yargılarını anlayabilmek adına birincil bir kaynak. Pers tarihi için faydalı. Herodotos'un Tarih adlı eserinden sonra okunursa etkisi artabilir; nitekim Persler savaşı kazansaydı Yunan ana karası Perslerin bir eyaleti olacaktı ve tarihin seyri tamamen değişecekti.