E-Dergi

Strugatski kardeşlerin 1971 tarihli eseri var elinizde. Gerçi sonsözde Boris Strugatski’nin detaylı şekilde anlatacağı üzere kitabın sansürsüz bir şekilde yayımlanabilmesi 8 yıl kadar sürüyor.
•
Andrey Tarkovski’nin 1979’da perdeye aktardığı filmi ‘İz Sürücü’ de bu eserden uyarlama aslında. Henüz ben gibi izlemeyenler kitap sonrası izleyebilir elbette.
•
Eser 23 yaşındaki laborant Redrick Schuart ile kapılarını açıyor. Redrick, uzaylıların ziyaret ettiği ve bazı atıklar bıraktığı ‘bölgelerde’ bunların ‘izini sürüp’ satan bir Stalker’dır.
•
Tender, Kiril, Arthur ise buraya yaptığı yolculuklarda ona eşlik eden kişilerden bazıları.
•
Olaylar, Harmont Şubesi Elektronik Cihazlar Bayi Temsilcisi Richard H. Noonan sonrası başka bir evreye geçecektir.
•
Bölge adı verilen yerlerde sadece piknik midir uzaylıların amacı?

Ya da birkaç ‘zamazingo’ mu bırakmaktır?
•
Rusya’nın büyük bilimkurgu yazarlarından etkileyici bir eser Uzayda Piknik. Buyurun.

1931’de yayımlanmıştı Cesur Yeni Dünya ve eserin yayımlanışından yaklaşık 30 yıl sonra 1958’de bu eserini kaleme aldı Huxley.
•
Denemeler toplamı olarak da okuyabilirsiniz yorumlar toplamı olarak da. Aslında elimizden tutup 30 yıl öncesinde yazdığı eserine götürecek bizleri.
•
Cesur Yeni Dünya’da yazmış olduklarının 30 yıl sonra gerçekleşip gerçekleşmediğini veya ne derecede gelişme-değişme gösterdiğini bir bir kaleme alıyor.
•
Eserinin önsözünde de yazdığı gibi:

“Ama hayat kısadır, bilgiyse sonsuz; kimsenin her şeye zamanı yok.”

zamanı varken her şey olmasa da bize
‘bir şeyleri’ anlatmaya çalışıyor.
•
Aşırı nüfus ve artışı, beyin yıkama, bilinçdışı ikna gibi birçok başlık açıyor eserinde.
•
Ve tabiki 2. Dünya Savaşı. Milyonların katledildiği-öldüğü bir savaş atlatılmıştır ve buna da değinecektir elbette.
•
Diktatörlükte propaganda başlığında özellikle Hitler üzerinden söyleyecek çok şeyi olacak Huxley’in.

Basımı yakın zamanda Can Yayınları’ndan yapılan Emile Verhaeren portre denemesi-biyografisi yer alıyor burada.
•
Émile Verhaeren (1855-1916) Belçikalı sembolist şair. Benim bakabildiğim kadarıyla parça parça olmak dışında şiirleri dilimize kazandırılmış değil.
•
Benim gibi onun şiirlerini okuyamadan esere başlamak yorucu olacak ve alacağınız zevki aşağılara çekecektir.
•
Verhaeren’in şiirde izlediği yolu anlatmak için şunları yazıyor Zweig:

“Şiir de dünyayı ısrarla soktuğu dört köşeli hapishanesinden çıkartır, kendini her duyguya, her ritme, her melodiye bırakır; uyum sağlar, esnekleşir, köpüren bir zevk içinde şehirlerin müthiş gücünü içinde saklayabilir.”
•
Ve yine onun sanattaki arzu ve özlemini ‘Dünya’yı seyretmek değil, hissetmektir.’ olarak açıklıyor.
•
Şairin doğumundan başlayıp gelişimine, farklı meslek gruplarını tanımasından zevklerine, gösteriş ve abartıdan uzak yaşamına kadar birçok detayı anlatıyor Zweig.

1921-1922 tarihli Fitzgerald hikayesi. Birçok yerde okuduğunuz üzere onu bu hikayeyi yazmaya iten esin kaynağının Mark Twain’ın şu sözleri olduğu dile getirilir:

“Hayatın en iyi kısmının başta, en kötü kısmının da sonda olması ne yazık.”
•
‘Hayatı tersinden yaşamak’ olarak yorumladığımızda eseri temellendirebiliriz galiba.
•
Benjamin Button. Baltimore’lu (ABD) zengin bir ailenin çocuğu olarak 1860 yılında Dünya’ya geliyor. Ama ‘ufak’ bir farkla:

Yüzü kırışık, saçları beyazlamış, eklemleri sorunlu ‘bir yaşlı’ olarak.

Ve gün geçtikçe bu kırışıkların gerginleştiği, saçlarının koyulaştığı ve eklemlerinin düzeldiği anlaşılınca ‘hayatı tersten yaşayacağı’ görülecektir.
•
Büyük ihtimalle filmini de izlediniz. Film ve kitaptaki ortak diyebileceğimiz tek nokta ‘yaşamın tersinden yaşanacak’ olması sanırım.
•
Daha fazla uzatmayalım. Buyurun.

Yıllar sonra Sezgin Kaymaz buluşmamız gerçekleşti. Üretken kaleminin hikaye derlemesi olan son kitap Benyusuf.
•
Birbirinden güzel, eğlenceli ve canlı 13 öyküsünü bulacaksınız eserde.

Güldürüyor, güldürürken yaşartıyor ve yaşartırken de bir bakmışsınız ağlatıyor aslında.
•
Tek eserini okuyup onun diliyle ilgili yorum yapmanın doğru olmadığını düşünsem de yazdıklarını ‘konuşur gibi’ kaleme aldığını söylemek yanlış olmaz sanırım.
•
Genel anlamda ‘özlemini çektiklerimizi’ yazmış Kaymaz. Komşu gezmeleri, taziyeler, muhabbetler ve türlü anılar.
•
Hele Sabiş ve Hülya.
•
Hangi eseriyle başlamanız gerektiğine dair yorum yapamam; fakat Benyusuf’un sizi etkileyebileceğini söyleyebilirim.